مطالب مهم آموزش کاشت و نگهداری و مشاوره نهال

 

مطالب بسیار مهم در مورد کاشت نهال:👇👇

کاری از مجموعه تخصصی نهالستان ساقه طلا

برای اینکه نهال، رشد خوبی داشته باشد باید هم از نظر رشد رویشی و هم مقاومت در برابر آفات، استرس، سرما و گرما تقویت شود. مهم ترین قسمت نهال ریشه آن است که با تقویت آن می توانیم نهال بهتر و سرزنده تری داشته باشیم. کود نهال دو نوع است و در دو زمان مختلف به نهال داده می شود.

اولین نوع آن کود بیولوژیکی و کود آلی (حیوانی و گیاخاک) است که دارای ماندگاری بالا و آزادسازی تدریجی است و بستر مناسبی برای رشد نهال فراهم می کند. هنگام کاشت نهال، این کود را با خاک بستر مخلوط می کنیم و نهال را داخل این خاک غنی شده می کاریم. باید توجه داشته باشیم این کود، شیمیایی نبوده و کود حیوانی آن پوسیده باشد. چون نهال تازه کاشته شده به استفاده از عناصر غذایی حساس است ما مجاز به استفاده از هر نوع کودی نیستیم.

نوع دوم کود نهال، کودهای شیمیایی است که از دو سال به بعد در کنار کود بیولوژیکی به نهال داده میشود و بهترین نوع آن کود کامل NPK می باشد.

کاشت نهال رشد و تقویت آن

برای اینکه نهال کوچک و ضعیف تبدیل به درختی سالم و تنومند شود باید به این نکات ضروری توجه شود:

کاشت نهال در زمان مناسب

زمان مناسب کاشت نهال، انتهای فصل سرما و اوایل بهار است، زیرا گیاه خواب بوده و از استرس و تنش کاشت خبردار نمی شود. در فصل تابستان، احتمال از بین رفتن گیاه به علت گرما وجود دارد.

کاشت نهال در مکان مناسب

باید در نظر داشته باشید نهالتان را دور از ساختمان، تیر برق و یا کابل تلفن و لوله های گاز بکارید و حتما محل کاشت، دارای نور مناسب گیاه باشد.

کاشت نهال در منطقه مناسب

گونه ای از نهال را انتخاب کنید که مناسب شرایط آب و هوایی محل کاشت باشد. به عنوان مثال درختان مناسب مناطق سردسیر را در مناطق گرمسیری نکارید که احتمال رشد نکردن و خشک شدن آن هست.

ایجاد گودال مناسب

گودالی با عمق و عرض 3-2 برابر ریشه حفر کنید و ریشه نهالتان را به راحتی درون گودال قرار دهید. این میزان عمق گودال مناسب است زیرا نه بسیار عمیق است و نه سطحی و همین امر به ریشه امکان می دهد در زمان رشد از مواد غذایی و آب داده شده بهتر استفاده کند.

استفاده از گیاخاک و کودهای آلی و کمپوست

گودال را با شاخ و برگ های خشک شده گیاهان و تفاله های میوه یا کود آلی و حیوانی پوسیده و خاک غنی و کمپوست پر کنید. در نظر داشته باشید از کودهای شیمیایی در بدو کاشت استفاده نکنید.

آبیاری نهال در بدو کاشت

پس از پر کردن گودال چند ضربه محکم به خاک بزنید، سپس نهال را آبیاری نمایید که با توجه به قطر و اندازه نهال، نوع و سنش میزان آب مشخص می شود. اما به طور کلی برای نهال تازه کاشته شده حدود ۵ لیتر آب کافی است.

استفاده از خاکپوش یا مالچ

روی خاک را با لایه ای از خاک اره یا کاه، و یا پوشش های پلاستیکی که به مالچ معروفند و یا حتی روزنامه و کاغذ بپوشانید زیرا در ابتدا، ریشه ضعیف بوده و باید در برابر باران، گرما و تبخیر زیاد آب در امان بماند. در مناطق بادخیز، چوب قیم و نگهدارنده‌ای در خاک کنار نهال فرو کنید و با پارچه ای به نهالتان ببندید.

آبیاری مجدد نهال

در یکی دو ساعت اولیه کاشت، با توجه به درجه حرارت و نوع خاک و نهال باید مجدد به نهال آب داد. البته زمان درست این آبدهی و تشخیص مقدار آب را باید با کمک گرفتن از افراد کاربلد انجام دهید. فروشگاه اینترنتی پارس مرکبات دارای چندین بخش فعال و حرفه‌ای در زمینه‌های متعدد کشاورزی می‌باشد و مشاورین و متخصصین آن آماده هرگونه راهنمایی و کمک به شما عزیزان هستند.

آبیاری نهال پس از کاشت

مهم‌ترین عامل در رشد نهال میزان ارتباط ریشه با خاک است، به زبان ساده اگر ریشه نتواند با خاک ارتباط برقرار کند، نهال از بین خواهد رفت. یکی از عوامل مهم‌ آن، آبیاری بلافاصله بعد از کاشت نهال است، که اولین غذارسانی به گیاه در خانه جدیدش به حساب می آید. آبیاری باید منظم و سروقت باشد زیرا نهال ها به تنش های گرمایی و کم آبی بسیار حساس هستند.

آبیاری نهال به نوع آن بستگی دارد، اما به طور کلی برای چند ماه اول پس از کاشت، باید ریشه و خاک اطراف مرطوب نگه داشته شود تا رشد، خوب انجام شود و نهال در جای خود استقرار یابد. آبیاری باید به صورت صحیح و منظم انجام شود، نه کم آبی و نه غرق آب. آبیاری زیاد، خاک اطراف نهال را شسته و فرسایش خاک ایجاد می کند و یا باعث پوسیدگی ریشه می شود و آبیاری کم، باعث خشکی و سختی خاک و از بین رفتن ریشه می شود. آب را به نرمی و آرامی داخل گودال پای درخت هدایت کنید تا به تدریج به خاک نفوذ کند.

برخی از درختان را نباید روزانه آبیاری کرد، اما نهال تازه کاشته شده را صرف‌نظر از اینکه قرار است چه درختی شود، باید هر روز آب داد و میزان آبیاری باید به گونه ای باشد که حتما آب به ریشه‌ برسد. در منطقه گرم و خشک یا بادخیز که سریعا آب از سطح خاک از دست می رود، دور آبیاری بعد از کاشت نهال باید کوتاه باشد.

بهترین زمان آبیاری اوایل صبح یا اواخر شب است. در این زمان ها خنکی هوا باعث كمترین مقدار تبخیر و نفوذ بیشتر آب به خاک و ریشه نهال می گردد. بعد از کاشت و آبیاری اولیه، خاک مقداری نشست می کند و شاید ترکهایی نیز دیده شود، پس بهتر است مجدد پای درخت را خاک بریزید.

چندماه بعد از کاشت نهال، علائم ریشه دواندن دیده می شود که در این زمان،  میتوان مراقبت ویژه را به پایان رساند. در سال دوم رشد، هفته ای 3 یا 4 بار نهال را آبیاری کنید. آبیاری به شکلی انجام شود تا خاک اطراف گیاه نیز مرطوب شود زیرا ریشه ها رشد کرده و دورتر از محل کاشت قرار میگیرند. با شروع سال سوم هر هفته یک بار درخت را آبیاری کنید، که روزها در مناطق گرم این فاصله کمتر می شود.

البته این توصیه ها کلی بوده و با در نظر گرفتن تفاوت در گیاهان و مناطق آب و هوایی و خاک حتما با مشورت گرفتن از کارشناسان متخصص، آبیاری را انجام دهید.

مبارزه با علف‌های هرز و آفات بعد از کاشت نهال

علف های هرز رقیبی سرسخت برای درخت به حساب می آیند. با شروع رشد گیاه، رشد و تغذیه علف‌های هرز نیز آغاز می شود. بسیاری از این علف ها، در گرمای تابستان رشد کرده و از گیاهی کوچک تبدیل به علف هایی درشت و سرسخت می شوند. از میان برداشتن این علف ها بسیار مهم است زیرا آنها با استفاده از آب و مواد غذایی و نور و فضا، باعث ایجاد خلل در رشد نهال خواهند شد. همچنین بسیاری از آن ها موجب شیوع آفات و بیماری ها می شوند. از راههای نابودی علفهای هرز، می توان شخم زدن خاک قبل از کاشت نهال، سرچین کردن علفها و سمپاشی بوسیله سموم علف کش را نام برد.

با شروع رشد نهال در فصل بهار، به علت بالا رفتن رطوبت خاک (بارندگی و آبیاری)، شرایط برای رشد آفات و حشرات موذی فراهم می شود. میتوان با سرکشی و مراقبت در زمان‌های مختلف، آفات را تشخیص داده و درصدد از بین بردن آنها برآیید. علائمی همچون توقف رشد نهال، پیچ خوردگی و لکه های قهوه ای روی برگ‌ها، مشاهده پودر سفید رنگ روی برگ و یا سوراخ شدن برگ نشانه هایی از این آفات است. سم پاشی یکی از راههای مبارزه با آفات است که باید زیر نظر کارشناسان مجرب انجام گردد.

کود نهال برای نهال های تازه کاشته شده

ممکن است تصوری وجود داشته باشد که برای رشد نهال های تازه کاشته شده، از کوددهی در سال های اول بپرهیزیم و فقط با از بین بردن علف های هرز اطراف نهال و حفظ رطوبت خاک به رشد گیاه کمک کنیم، زیرا این درختان جوان و نوپا هستند و به علت حساس و نازک بودن ریشه، کوددهی منجر به سوختگی ریشه آنها می‌شود، در نتیجه به جای کمک به نهال، زمینه را برای از بین رفتن آن مساعد کرده ایم.

برخی دیگر نیز معتقدند بهترین زمان کود دهی به درختان در زمان کاشت آن و سالهای اول رشد نهال است، این افراد از همان اوایل کاشت از کود نهال برای تغذیه سالانه و ماهانه نهال خود استفاده می کنند زیرا معتقدند بهترین و اصلی‌ترین راه، برای دریافت مواد مغذی افزودن کود به درخت از بدو تولد می باشد و با کمک کود، نهال از پایه و اساس بهتر تقویت شده و رشد می کند.

بهترین کود برای رشد سریع نهال

همانطور که می دانید ریشه اصلی ترین قسمت گیاه برای رشد و شکوفایی است، پس برای داشتن ریشه خوب و قوی علاوه بر کود نهال باید خاک خوب و غنی و همچنین آبدهی به موقع باشد. در مراحل بعدی رشد نهال، با آزمایش خاک، کود مورد نیاز را فراهم می کنیم که برخلاف زمان اول کاشت، کود شیمیایی می تواند بهتر از کودهای دیگر عمل کند. موضوع مهمتر، استفاده از کود در وقت مناسب آن است. بهترین کود اگر در وقت صحیح به گیاه داده نشود عملکرد خود را از دست می دهد. در این زمان کود نهال مورد استفاده باید باعث زیاد شدن تعداد برگ و بافت سبزینه درخت شود.

شناخت انواع کود شیمیایی به شما کمک می‌کند که محصولی مناسب داشته باشید. کود شیمیایی را به دو دسته کلی پرمصرف (ماکرو) و کم مصرف (میکرو) تقسیم می کنند و اگر کودی به میزان متناسب دارای همه عناصر پرمصرف و کم‌مصرف باشد، به آن کود کامل گفته ‌می‌شود. کم مصرف بودن عناصر به معنای مصرف آنها در دفعات کم نیست یا این تصور اشتباه است که می توان از این عناصر گذشت، منظور از عناصر کم مصرف این است که نهال، آنها را کمتر از عناصر دیگر استفاده می کند.

تامین عناصر پرمصرف و مواد غذایی به مقدار کافی و آبیاری به موقع، به رشد بهتر نهال کمک می کند. کود کامل NPK از مناسب ترین ترکیب کود نهال می باشد. در علامت اختصاری نوشته شده روی بسته این کودهای شیمیایی، حرف N مخفف عنصر نیتروژن و حرف P مخفف عنصر فسفر و حرف K مخفف عنصر پتاسیم است و سه عدد جلوی آن مقدار درصد این عناصر را در کود مشخص می کند. نیتروژن به رشد رویشی و فتوسنتز گیاه کمک می کند. فسفر به رشد ریشه که برای نهال بسیار مهم است، کمک می کند. پتاسیم به تنظیم متابولیسم و در زمان زایش به بارور شدن و رشد میوه کمک می کند.

برای استقرار و تقویت ریشه و همچنین رشد بهتر نهال احتیاج به استفاده از کودهای متعادل کامل پودری (NPK 20 20 20) یا سه بیست، به میزان لازم با توصیه کارشناس متخصص، همراه آبیاری نهال از اوایل فصل رشد و با بیدار شدن درختان توصیه می شود. این اعداد بدان معنی است که در این کود نهال، 20 درصد نیتروژن، 20 درصد فسفر و 20 درصد پتاسیم به کار برده شده که می شود 60 درصد، 40 درصد باقیمانده نیز، عناصر دیگر مورد نیاز نهال است. کودهای 12-12-12 و یا 10-10-10 نیز دیگر کودهای متعادل هستند. تحقیقات نشان داده که نهال ها و درختان به کودهای متعادل بهتر عکس العمل نشان می دهند زیرا متعادل بودن به معنای درصد مساوی این عناصر در کودها، باعث نمی شود تعادل خاک به هم بخورد.

انواع کودهای مورد نیاز نهال

به جز کودهای آلی و بیولوژیک و کود کامل NPK که مفصل به آنها پرداختیم کود هیومیک اسید نیز علاوه بر ریشه زایی، باعث مقاوم شدن نهال در برابر تغییرات درجه حرارت محیط و همچنین حاصلخیزی خاک می‌شود.

گوگرد نیز یک عنصر دیگر است که در گیاه ایجاد پروتئین کرده و باعث بالا رفتن مقاومت نهال، جذب بهتر آهن، روی، مس و منگنز می‌شود.

کود آهن نیز از مهم‌ ترین عناصر برای ایجاد کلروفیل و سبزینه در برگها و ساقه های نهال است. متأسفانه در زمین های زراعتی بسیار کم یافت می‌شود و بدون وجود مقدار کافی از این عنصر، شاهد زردی رنگ برگها و رشد نامناسب نهال خواهیم بود. از کود آهن با توجه به نیاز گیاه و در زمان‌های مختلف رشد نهال می توان استفاده کرد، اما بهترین زمان برای مصرف آن، اواسط بهار و اوایل تابستان است. کودهای منیزیم و کلسیم باعث ایجاد سبزینگی و افزایش غذاسازی و مقاومت در نهال می‌شوند

روش کوددهی به نهال

کود نهال را با توجه به سن، دستورالعمل مخصوص کوددهی و نوع کود، به نهال می دهیم:

روش پخش سطحی: کود پودری یا دانه ای را برسطح خاک پاشیده و یکنواخت می کنیم.

روش چالکود: در خاک اطراف نهال چند حفره به عمق و قطر مناسب (بستگی به نوع نهال) ایجاد کرده و با کود پر می‌کنیم. این روش سخت است اما نتیجه آن خوب است.

روش مخلوط در آب: طبق نظر کارشناس یا دستورالعمل روی بسته بندی، میزان مناسبی از کود را با آب مخلوط کرده و مصرف می‌کنیم.

مقدار مناسب کود نهال

شایان ذکر است اضافه کردن کود غیرضروری به مقدار زیاد به خاک، باعث مسمومیت خاک و در نتیجه سوختن ریشه و از بین رفتن نهال در همان بدو رشد خواهد شد و باعث ضعیف شدن تنه می شود. برای به دست آوردن تعادل مناسب خاک می توانید به وسیله کیت تست خاک، میزان PH آن را اندازه بگیرید. اگر به اندازه کافی کود داده نشود، رشد گیاه مختل شده و نهال ضعیف می‌شود. بنابراین مقدار مناسب کود نهال به عوامل مختلفی بستگی دارد  ازجمله:

• نوع، سن و میزان ضخامت تنه نهال

• دمای هوا و تغییرات آب و هوایی منطقه

• میزان آفتاب و گرمای محیط

• وضعیت خاک بستر نهال

• میزان آب و کیفیت آن، درصد PH و EC آن

برای رشد سالم و لذت بردن از گیاه، مسلماً تغذیه آن باید کامل باشد، اما در نظر داشته باشید کم بودن یا اضافه بودن عناصر در خاک، برای گیاهان شما مضر است.

بهترین زمان استفاده از کود نهال

عده ای معتقدند که زمان مناسب برای کوددهی نهال و حتی درختان قدیمی به منظور تقویت و رشد بهتر، در اواسط پاییز می باشد. به نظر آنها؛ با کود دهی در زمان استراحت و خواب درختان، مقاومت آنها نسبت به سرما و بیماری ها بیشتر شده و زمستان را بهتر سپری می کنند و در فصل بهار نیز رشد رویشی و زایشی بهتری خواهند داشت.

 عده ای دیگر معتقدند زمان ایده آل کود دادن به درخت، بهار و دقیقا همزمان با بیداری گیاه و شروع رشد و زندگی جدید است. در این زمان می توان با کوددهی مناسب، مواد مغذی ای که نهال یا درخت نیاز دارد را از طریق ریشه، در اختیار گیاه قرار داد و از این راه، به بهتر شدن رشد گیاه کمک کرد و در صورت از دست دادن این فرصت می توان اوایل تیرماه کوددهی را انجام داد. به نظر این گروه گیاه در پاییز و زمستان خواب بوده و دادن کود هدر دادن وقت و هزینه است و سودی به حال گیاه ندارد.

باید در نظر داشت اگر زمان کوددهی اشتباه انتخاب شود منجر به اتلاف انرژی و سرمایه می‌شود. هدف از کوددهی به درختان بهتر شدن رشد و توان مقاومت در برابر آفات و بیماری ها است ولی با انتخاب اشتباه، منجر به تلف شدن نهال خواهیم شد.

مزایای استفاده از کود نهال

– افزایش رطوبت خاک

– رشد ریشه و افزایش رشد نهال

– افزایش سبزینگی ساقه و برگ

– بهبود عمل فتوسنتز و غذارسانی

مضرات مصرف نادرست کود نهال

 

کوددهی به نهال باید متعادل باشد یعنی از کم و زیاد کردن مقدار کود نهال به صورت ناگهانی بپرهیزید. برای مثال مقدار زیاد کود نیتروژن در اوایل رشد نهال، باعث زیاد شدن شاخ و برگ درخت شده و تمام توان درخت صرف شاخه گستری خواهد شد و برعکس اگر در دادن کود مناسب سهل انگاری کنید، نهال تمام ذخایر غذایی خود را استفاده کرده در نتیجه میوه ای بی کیفیت و ریز خواهید داشت و در برابر آفتها، بیماریها و استرسها آسیب پذیر خواهد شد.